Dấu ấn ngành tài nguyên và môi trường- hướng đến nền kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn

Thứ ba - 01/02/2022 22:21
Thiên tai dưới tác động của biến đổi khí hậu và sự bùng phát dịch bệnh Covid-19 làm ngưng trệ các hoạt động sản xuất, kinh doanh; thiên tai và biến đổi khí hậu đã trở thành tình trạng khẩn cấp của nhiều quốc gia trên phạm vi toàn cầu. Vì vậy, thương mại đã hình thành sau Hội nghị COP26. Phục hồi xanh sau đại dịch Covid-19, mục tiêu trung hòa các-bon, chuyển đổi năng lượng tái tạo là xu thế tất yếu

Năm 2021, năm đánh dấu bước chuyển biến với hệ thống pháp luật được xây dựng đồng bộ, các chỉ tiêu về môi trường hoàn thành vượt mục tiêu. Bài toán về rác thải đã có lời giải với các dự án đã, đang triển khai sẽ xử lý 30% rác thải sinh hoạt theo hình thức đốt rác phát điện đạt 157MW. Kinh tế tuần hoàn bước đầu đã được phát triển công nghiệp tái chế, xử lý rác thải, nước thải tăng 3%. Chưa khi nào vấn đề môi trường, khí hậu được đặt ở vị trí ưu tiên cao nhất trong chương trình nghị sự, kế hoạch phát triển của đất nước với mục tiêu bảo vệ sức khoẻ nhân dân, bảo đảm chất lượng môi trường sống, bảo vệ đa dạng sinh học và hệ sinh thái; xây dựng nền kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, thân thiện với môi trường. 

Năm 2022, Ngành Tài nguyên và môi trường đặt trọng tâm thay đổi cơ bản trong tư duy và hành động, xây dựng chính sách chuyển từ thắt chặt quản lý sang tạo kiến tạo môi trường thuận lợi, dẫn dắt và thúc đẩy phát triển. Đặc biệt, chú trọng tổng kết, đánh giá sát đúng thực tiễn, phân tích dự báo các xu thế phát triển trong điều kiện hội nhập, đánh giá các tác động để không chỉ giải đúng và trúng các vấn đề đặt ra từ quản lý mà còn tạo dư địa, động lực mới để giải phóng các nguồn lực tài nguyên cho phát triển kinh tế-xã hội, thúc đẩy chuyển đổi mô hình phát triển bền vững, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, giảm phát thải.  

NGHÀNH TÀI NGUYÊN MÔI TRƯỜNG NỖ LỰC HƯỚNG ĐẾN NỀN KINH TẾ XANH, KINH TẾ TUẦN HOÀN

Năm 2021, đánh dấu sự kiện Đoàn cấp cao của Việt Nam tham dự Hội nghị Thượng đỉnh về biến đổi khí hậu (COP26), trong đó có thực hiện các cơ chế theo Thoả thuận Paris để đạt mức phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050; tham gia sự kiện công bố cam kết giảm phát thải mê-tan toàn cầu; công bố Tuyên bố Glasgow của các lãnh đạo về rừng và sử dụng đất… Điều đó đã thể hiện tầm nhìn thời đại, quyết tâm và cam kết chính trị rất cao của Đảng, Nhà nước trong việc đẩy mạnh chuyển đổi kinh tế nhằm góp phần giải quyết khủng hoảng khí hậu, giúp Việt Nam vượt qua thách thức nghiêm trọng do biến đổi khí hậu hiện nay. Việt Nam đã chuẩn bị rất kỹ lưỡng; trong đó các cam kết của Việt Nam thực hiện Thoả thuận Paris vào Luật Bảo vệ Môi trường năm 2020.  Việt Nam có thể tiếp cận được sự dịch chuyển các dòng vốn mở ra cơ hội chuyển dịch mô hình tăng trưởng, tiếp cận tri thức, công nghệ, tài chính cho ứng phó với BĐKH, đặc biệt là các dòng tín dụng, đầu tư cho hạ tầng ứng phó với biến đổi khí hậu, chuyển đổi năng lượng.

Thủ tướng PHẠM MINH CHÍNH nhấn mạnh tại Hội nghị Cop26: “Là một trong những quốc gia chịu tác động nặng nề nhất do biến đổi khí hậu, Việt Nam đang hết sức nỗ lực để vừa ứng phó với biến đổi khí hậu, vừa phát triển kinh tế để vươn lên, bảo đảm cuộc sống ngày càng tốt hơn cho mọi người dân, đồng thời đóng góp có trách nhiệm cùng cộng đồng quốc tế. Chúng tôi mong muốn tăng cường hợp tác với các đối tác quốc tế trong các chương trình, dự án đầu tư và phát triển bền vững.”

Trao đổi với Người đứng đầu ngành Tài nguyên và Môi trường đã cho thấy những nỗ lực, quyết tâm của đội ngũ cán bộ, công chức viên chức toàn nghành, vượt qua nhiều khó khăn để hoàn thiện nhiều cơ chế chính sách giải quyết tốt hơn quan hệ giữa Nhà nước, thị trường và xã hội.  Nhiều chủ trương lớn tổng kết, đánh giá như Nghị quyết số 19 về đất đai, Nghị quyết số 02 về khoáng sản, Tổng kết thi hành và sửa đổi Luật Đất đai năm 2013, Luật Tài nguyên nước. Hoàn thành xây dựng đồng bộ chính sách, pháp luật về bảo vệ môi trường, ứng phó với BĐKH, thúc đẩy phát triển kinh tế tuần hoàn, kinh tế xanh. Các vướng mắc từ thực tiễn, chồng chéo trong pháp luật đã được rà soát ở 440 văn bản quy phạm pháp luật có liên quan để sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện để khơi thông, giải phóng các nguồn lực tài nguyên đảm bảo đáp ứng các điều kiện đầu vào liên tục của nền kinh tế (như quỹ đất, nước, khoáng sản. Hoàn thành trình Quốc hội quy hoạch quốc gia thời kỳ 2021-2030 tầm nhìn đến năm 2050, đây là quy hoạch sử dụng đất quốc gia đầu tiên được phê duyệt. Tiếp tục cắt giảm 40% TTHC, thiết lập nền tảng số hóa cơ sở dữ liệu đất đai đến tận đơn vị cáp huyện; 100% thủ tục được thực hiện trực tuyến, 80% ở cấp độ 4

Ông TRẦN HỒNG HÀ, Bộ trưởng Bộ Tài Nguyên và Môi trường nhấn mạnh: “Vấn đề môi trường, khí hậu được đặt ở vị trí ưu tiên cao nhất trong chương trình nghị sự, kế hoạch phát triển của đất nước với mục tiêu bảo vệ sức khoẻ nhân dân, bảo đảm chất lượng môi trường sống, bảo vệ đa dạng sinh học và hệ sinh thái; xây dựng nền kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, thân thiện với môi trường” 

Để thúc đẩy phát triển kinh tế tuần hoàn ở Việt Nam, Bộ tài nguyên và Môi trường đã hoàn thiện Luật Bảo vệ môi trường và đã được Quốc hội thông qua. Năm 2021, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã tham mưu trình chính phủ ban hành Nghị định 06/2022/NĐ-CP quy định giảm nhẹ phát thải khí nhà kính và bảo vệ tầng ozon, và Nghị định số 08/2022/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều của Luật Bảo vệ môi trường. Các văn bản pháp luật này đã phổ biến nội dung, chính sách mới của Luật Bảo vệ môi trường, cập nhật, bổ sung chiến lược, kế hoạch phát triển kinh tế, xã hội của địa phương trong giai đoạn đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 trên cơ sở các quy định của Luật BVMT; Thực hiện các giải pháp để chuyển đổi mô hình kinh tế, xây dựng lộ trình chuyển đổi công nghệ dựa trên các tiêu chí tiết kiệm và hiệu quả năng lượng, giảm thiểu chất thải, lựa chọn một số ngành, lĩnh vực công nghiệp, nông nghiệp và dịch vụ thực hiện theo mô hình kinh tế tuần hoàn

Ông TRẦN HỒNG HÀ, Bộ trưởng Bộ Tài Nguyên và Môi trường: “Trong thời gian tới sẽ tiếp tục tăng cường tuyên truyền rộng rãi trong toàn xã hội về yêu cầu thực tiễn, vai trò, ý nghĩa, lợi ích và tầm quan trọng của phát triển kinh tế tuần hoàn, trong đó, cộng đồng doanh nghiệp và người dân đóng vai trò trung tâm.Đẩy mạnh nghiên cứu ứng dụng khoa học, công nghệ, lấy chuyển đổi số và ứng dụng thành tựu của Cách mạng công nghiệp lần thứ tư làm động lực để phát triển kinh tế tuần hoàn. Phát huy nội lực, tranh thủ hỗ trợ quốc tế để thực hiện các cam kết của Việt Nam; khuyến khích, huy động cộng đồng doanh nghiệp, các tổ chức, cá nhân tăng cường đầu tư vào phát triển kinh tế tuần hoàn.”

Ông PHAN XUÂN DŨNG, Nguyên Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học Công nghệ và Môi trường của Quốc hội: “ Luật bảo vệ môi trường 2020 thực sự có nhiều chính sách đột phá như đưa ra quy định về quản lý chất thải rắn sinh hoạt phát sinh từ hộ gia đình, cá nhân, quản lý chất thải rắn công nghiệp thông thường, Quản lý chất thải nguy hại. Đây là những quy định nhằm nâng cao ý thức bảo vệ môi trường ngay từ nguồn theo mô hình nhiều quốc gia trên thế giới. Đây là tiền đề để Việt Nam thực hiện chuyển đổi mô hình kinh tế từ nâu sang xanh trong tương lai gần”

Năm 2022 là năm thế giới cũng như Việt Nam phục hồi xanh sau đại dịch Covid-19. Điều này đòi hỏi cần tạo ra những thay đổi cơ bản trong tư duy và hành động, nắm bắt xu thế thời đại. Ngành tài nguyên và môi trường với phương châm, “Kỷ cương, trách nhiệm, đổi mới, hội nhập, hiệu quả”, năm 2022, ngành Tài nguyên và Môi trường thực hiện nhiều nhiệm vụ hết sức to lớn như xây dựng, trình Quốc hội dự án Luật Đất đai (sửa đổi); xây dựng Dự án Luật Tài nguyên nước (sửa đổi) với mục tiêu cao nhất tiết kiệm, hiệu quả, bền vững, giải quyết tốt hơn quan hệ giữa Nhà nước, thị trường và xã hội, đảm bảo nguyên tắc nguồn lợi từ tài nguyên phải được tái đầu tư cho tương lai bền vững để đất nước đón đầu các dòng vốn đầu tư xanh vào hạ tầng ứng phó với biến đổi khí hậu, chuyển đổi năng lượng phục vụ chuyển đổi mô hình phát triển, Hiện đại hóa công tác dự báo, cảnh báo khí tượng thuỷ văn, giám sát biến đổi khí hậu; giám sát, dự báo, cảnh báo thiên tại kịp thời, tin cậy

Trên thế giới hiện nay, bên cạnh các mô hình như kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn được coi là chìa khóa để giải quyết yêu cầu về sử dụng tiết kiệm các nguồn tài nguyên, giải quyết ô nhiễm môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu, phục vụ mục tiêu phát triển bền vững, giúp tận dụng được nguồn nguyên vật liệu đã qua sử dụng thay vì tiêu tốn chi phí xử lý; giảm thiểu khai thác tài nguyên thiên nhiên, tận dụng tối đa giá trị tài nguyên; hạn chế tối đa chất thải, khí thải ra môi trường. 

Bài học thành công Hà Lan, Đức, Phần Lan và Đan Mạch, Canada, Mỹ, Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc và Singapore trong phát triển kinh tế tuần hoàn là kinh nghiệm để Việt Nam phát triển mô hình kinh tế tuần hoàn, cũng như thúc đẩy hợp tác nhằm tiếp nhận chuyển giao các công nghệ về thiết kế, chế tạo, chuyển đổi số. Cùng việc ban hành Luật Bảo vệ môi trường 2020, văn bản pháp lý căn bản để Việt Nam chuyển đổi nên kinh tế nâu sang xanh thì điều quan trọng là phát huy nội lực, tranh thủ hỗ trợ quốc tế; khuyến khích, huy động cộng đồng doanh nghiệp, các tổ chức, cá nhân tăng cường đầu tư vào phát triển kinh tế tuần hoàn.

Bộ trưởng Trần Hồng Hà cho rằng: “ Điều cốt lõi là cần thay đổi nhận thức của mỗi người dân, doanh nghiệp, muốn vậy cần tăng cường phổ biến, tuyên truyền để người dân và doanh nghiệp hiểu được những cơ hội, lợi ích lâu dài từ việc tham gia các sáng kiến toàn cầu về giảm phát thải khí nhà kính cũng như những thách thức trong ngắn hạn về chuyển đổi năng lượng, chuyển từ nhiên liệu hóa thạch sang năng lượng tái tạo. Đây là việc cần phải thực hiện có lộ trình phù hợp. Tâm lý vì lợi ích trước mắt, bỏ qua lợi ích lâu dài còn sâu vào nếp nghĩ, cách làm của toàn xã hội”

Người đứng đầu nghành tài nguyên và môi trường luôn thể hiện tư duy đổi mới xuyên suốt trong hoạch định chính sách chuyển từ thắt chặt quản lý sáng tạo kiến tạo môi trường thuận lợi, dẫn dắt và thúc đẩy phát triển, giải đúng và trúng các vấn đề đặt ra từ quản lý,  tạo dư địa, động lực mới để giải phóng các nguồn lực tài nguyên cho phát triển kinh tế-xã hội, thúc đẩy chuyển đổi mô hình phát triển bền vững, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, giảm phát thải. Để Việt Nam thực hiện được những cam kết quốc tế, nắm bắt cơ hội cũng còn nhiều việc phải làm, trong đó, ngoài việc chủ động tạo các cơ chế chính sách phù hợp để thu hút sự tham gia đầu tư của khối doanh nghiệp vào các dự án thích ứng với biến đổi khí hậu, thì người dân và doanh nghiệp cần hiểu lợi ích lâu dài của việc đầu tư sản xuất sạch, xanh. Với quyết tâm chính trị, sự ủng hộ của xã hội, sự hỗ trợ của cộng đồng quốc tế, việc chuyển đổi của Việt Nam sẽ đạt được kỳ vọng trong tương lai không xa.  

Thực hiện : Hải Yến

Theo Truyền hình Quốc hội Việt Nam

Tổng số điểm của bài viết là: 0 trong 0 đánh giá

Click để đánh giá bài viết

Những tin mới hơn

Những tin cũ hơn

Bạn đã không sử dụng Site, Bấm vào đây để duy trì trạng thái đăng nhập. Thời gian chờ: 60 giây